Φιλοξενία θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας

Γράφει η Ελένη Φουντωτού, φοιτήτρια Ψυχολογίας 

Ενδοοικογενειακή βία. Δύο λέξεις που κατακλύζουν αρκετά συχνά την καθημερινότητα μας, αφορούν εξίσου και τα δύο φύλα και περιλαμβάνουν πράξεις τόσο ψυχολογικής, όσο και σωματικής κακοποίησης. Ωστόσο, υπάρχει ειδοποιός διαφορά μεταξύ της ανδρικής βίας ενάντια των γυναικών και της γυναικείας βίας ενάντια των ανδρών, συγκεκριμένα στο ύψος, τη σοβαρότητα και το αντίκτυπο. Στατιστικά, οι γυναίκες έρχονται πιο συχνά αντιμέτωπες με καταστάσεις βίας στο οικογενειακό τους περιβάλλον, και τις περισσότερες φορές τα περιστατικά είναι επαναλαμβανόμενα. Αφετηρία αυτών των φαινομένων αποτελεί η ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα, η οποία έχει τις ρίζες της σε στερεότυπα που οι περισσότερες κοινωνίες έχουν ενστερνιστεί. Στο όνομα αυτών των απαράλλακτων συμπεριφορών, η γυναικεία ελευθερία παρεμποδίζεται.

Ενδοοικογενειακή βία στην εποχή του Covid-19

Ειδικά τον τελευταίο χρόνο, εξαιτίας της πανδημίας του ιού Covid-19 και τον εγκλεισμό των πολιτών στις οικογενειακές στέγες, παρατηρείται ιδιαίτερη έξαρση στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας που καταγράφονται καθημερινά. Άνδρες και γυναίκες πλέον περνούν περισσότερο χρόνο μαζί, με αποτέλεσμα ενίοτε τη δημιουργία ενός πλαισίου φόβου και ελέγχου, όταν οι σχέσεις είναι κυριαρχικές. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν προχωρήσει στην  ανάληψη πρωτοβουλιών με σκοπό την υποστήριξη αλλά και την παροχή καταφυγίου σε θύματα κακοποιητικών συμπεριφορών. Για παράδειγμα η Ιταλία, είναι μία από τις χώρες που σε συνεργασία με τη κυβέρνηση, προσφέρει στέγαση δωρεάν σε γυναίκες που αντιμετωπίζουν βίαιες καταστάσεις στην κατοικία τους και δεν μπορούν να παραμείνουν άλλο εκεί. 

 Παγκόσμιες πρωτοβουλίες για την ασφάλεια των θυμάτων

Δεν είναι λίγα τα προγράμματα σε παγκόσμιο επίπεδο, τα οποία χρησιμοποιούν για τη δράση τους την τοποθέτηση των “επιζώντων” σε ξενοδοχειακές μονάδες, με σκοπό την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών ασφαλούς στέγασης. Ακόμα και στη χώρα μας, λειτουργούν οι «Ξενώνες Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών», θυμάτων έμφυλης βίας. Οι περισσότερες από αυτές τις στέγες διεθνώς, στελεχώνονται από ένα γενικό βοηθητικό προσωπικό, συμβούλους κοινωνικής και ψυχολογικής υποστήριξης, παιδαγωγούς ή/και παιδοψυχολόγους, σε περιπτώσεις όπου εμπλέκονται και ανήλικα άτομα, αλλά και έναν επαρκή αριθμό φυλάκων προς αποφυγή ανεπιθύμητων περιστατικών. Βέβαια, πάντα στις περιπτώσεις αυτές, η φιλοξενία των ατόμων στις δομές αυτές είναι προσωρινή και έχει μεταβατικό χαρακτήρα, με απώτερο σκοπό την ασφαλή επανένταξη των γυναικών στην κοινωνία. 

Στόχος τέτοιων εστιών σε παγκόσμιο επίπεδο είναι:

• Παροχή πρωτίστως στέγασης σε θύματα ενδοοικογενειακής βίας, καθώς τα περισσότερα κακοποιημένα άτομα δεν έχουν πού να απευθυνθούν
• Συμβουλευτική και ψυχολογική στήριξη, με σκοπό την παροχή βοήθειας και συμπαράστασης
• Νομική υποστήριξη και παραπομπή σε αρμόδιες αρχές, ώστε να γνωρίζουν πώς πρέπει να κινηθούν και πού θα απευθυνθούν
• Ενδυνάμωση και εργασία σε ομαδικό πλαίσιο, προκειμένου η επανένταξη των θυμάτων να γίνει πιο ομαλά

Πρέπει να αναλογιστούμε πως η απόδραση σε τέτοια καταφύγια, σε οποιαδήποτε χώρα κι αν βρίσκονται, είναι το πρώτο βήμα που κάνει η κακοποιημένη γυναίκα. Παρά την όλο και αυξανόμενη τάση για δημιουργία τέτοιων μονάδων, η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα φαινόμενο που μαστίζει την κοινωνία μας και χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Κανείς δεν θα ήθελε να βρεθεί στη θέση του θύματος και να μην μπορεί να απευθυνθεί σε κάποια δομή για βοήθεια. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη λοιπόν η δημιουργία ακόμα περισσότερων δομών και η παρότρυνση των θυμάτων να απευθυνθούν σε αυτές.

Οι γυναίκες και όλα τα θύματα κακοποίησης θα πρέπει να βιώσουν τη θαλπωρή που δεν βρίσκουν στο ίδιο τους το σπίτι. Βγαίνοντας από το καταφύγιο τους, θα αρχίσει μια νέα ζωή και θα πρέπει αυτό να τους έχει εμπλουτίσει με τα απαραίτητα εφόδια για να τα καταφέρουν.

 Πηγές: www.nbcnews.com

www.womensaid.org.uk