Γιατί θα πρέπει να μας ενδιαφέρει το Misgendering

Γράφουν η Νάντια Μουμτζή, απόφοιτη Ψυχολογίας και η Παρασκευή Ξεσφίγγη, Κοινωνιολόγος

Η Άννα, μια προσωπικότητα που έχασε την ζωή και την ταυτότητα της την ίδια μέρα.

Μέλος της καμπάνιας “home for all” του ιδρύματος Ωνάση ως τρανς άτομο, μια δράση που ξεκίνησε το 2022 και είχε κύριο μήνυμα της την αποδοχή και την συμπερίληψη. Μετά από ένα χρόνο η ίδια η Άννα χάνει την ζωή της και η ανακοίνωση του θανάτου της δεν δείχνει ούτε αποδοχή της ταυτότητας της, ούτε κοινωνική συμπερίληψη. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στις 10/7/2023, ύστερα από ανακοίνωση των Αρχών, μιλούν για την δολοφονία ενός άνδρα στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα. Μιλάμε ίσως για ένα ακόμα θύμα του misgendering. Μπορεί η αιτία της δολοφονίας της να μην είναι ακόμα γνωστή αλλά γνωρίζουμε την αιτία αμφισβήτησης της ταυτότητας της από τις Αρχές.

Τι είναι το misgendering και ποια ομάδα αφορά

Είναι η πρακτική της χρήσης αντωνυμιών, άρθρων και λέξεων που απευθύνονται σε διαφορετικό φύλο από το φύλο του ατόμου στο ή για το οποίο μιλάς. Απευθύνεται συνήθως σε τρανς άτομα, χρησιμοποιώντας άλλο φύλο από αυτό που έχουν επιλέξει.

Για τα άτομα των οποίων η ταυτότητα φύλου δεν ταιριάζει με το φύλο που τους δόθηκε κατά τη γέννησή τους, το να τους αποδίδεται λανθασμένος χαρακτηρισμός μπορεί να είναι εξαιρετικά δυσάρεστο. Η ανάγκη διεκδίκησης του δικαιώματος να αποκαλούνται με το σωστό όνομα ή άρθρο δεν αποτελεί μόνο πηγή άγχους και ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, αλλά και θέμα ανησυχίας για τους άλλους. Αν  κάποιος για παράδειγμα σας αποκαλεί ως γυναίκα, ενώ όλη σας τη ζωή θέλατε να σας αποκαλούν ως άνδρα, θέλωντας ή μη το λαμβάνετε είτε ως επίθεση είτε ως αμφισβήτηση της ταυτότητας σας.

Η πρακτική αυτή δυστυχώς εκδηλώνεται σε μεγάλο βαθμό από την ΕΛ.ΑΣ. η οποία συνεχίζει να αποκαλεί, σε πολλές περιπτώσεις, τα άτομα που έχουν επιλέξει να αποκαλούνται όπως αυτά επιθυμούν και να ορίζουν οι ίδιοι το φύλο και την ταυτότητα τους, με τα στοιχεία που υπάρχουν στα νομιμοποιητικά τους έγγραφα. Αξίζει να σημειωθεί πως ο νόμος αριθ. 4491 του 2017 ορίζει σαφώς τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Αυτό σημαίνει ότι ένα άτομο έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να αναφέρεται με όποιες αντωνυμίες και ονόματα επιλέγει, ανεξάρτητα από το τι αναγράφεται στα επίσημα έγγραφα. 

Η Άννα Ιβάνκοβα που πάλεψε για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στερήθηκε ακόμα και στο θάνατο το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού. Συγκεκριμένα οι ελληνικές αρχές κατά τη πρώτη ενημέρωση μετά το συμβάν έκαναν λόγο για εντοπισμό «νεκρού Κουβανού άνδρα», κάτι που οδήγησε στην μετέπειτα εσφαλμένη μετάδοση από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Αυτό δεν φανερώνει την άγνοια των Αρχών μόνο για το συγκεκριμένο περιστατικό, αλλά και γύρω από τα θέματα και τις ορολογίες της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. 

Η Άννα Απέργη, Πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών, αναφερόμενη στη δολοφονία της Άννας διατυπώσε τα εξής:
«Μία φίλη μας τρανς γυναίκα προσφύγισσα από την Κούβα, δολοφονήθηκε άγρια. Η Αννα μας βρέθηκε κατακρεουργημένη μέσα στο σπίτι της. Τα περισσότερα ειδησεογραφικά site αναφέρθηκαν στη δολοφονία γράφοντας ότι δολοφονήθηκε Κουβανός άνδρας. Σαφέστατα δεν φταίνε οι δημοσιογράφοι για αυτό. Προφανώς αυτή την πληροφορία έλαβαν από την Ελληνική Αστυνομία, επομένως όλο το λάθος ξεκίνησε από την ΕΛ.ΑΣ. Στιγματισμός, διαπόμπευση, κανένας σεβασμός στην ταυτότητα φύλου μας ακόμη και όταν μας δολοφονούν. Ακόμα και νεκρές συνεχίζουν να μας κακοποιούν. Ούτε στο θάνατο να μη βρούμε ησυχία. ΟΥΤΕ ΕΚΕΙ!! Καλό σου ταξίδι ψυχή μου!».