Γράφει η Φιλίππα Αναστοπούλου, Κλινική Ψυχολόγος
Ο όρος “ανθρώπινο εμπόριο” συνδέεται συχνά με εικόνες εγκληματικών δικτύων και εκμετάλλευσης, αλλά μια πτυχή που σπάνια εξετάζεται είναι η συμμετοχή της οικογένειας σε αυτό το φαινόμενο. Στο συγκεκριμένο άρθρο, θα διερευνήσουμε τον τρόπο με τον οποίο οι οικογένειες μπορούν να εμπλακούν στο ανθρώπινο εμπόριο, δημιουργώντας μια σκοτεινή πτυχή των δεσμών της οικογένειας.
Η οικογένεια, που συχνά θεωρείται ως πυρήνας της κοινωνίας, μπορεί να γίνει ουσιαστικό κομμάτι του ανθρώπινου εμπορίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μέλη της οικογένειας, είτε με μη επαρκείς οικονομικούς πόρους, είτε λόγω άλλων πιέσεων, είναι εκείνα που αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους επιβίωσης, και συχνά καταλήγουν να εμπλέκονται στο δίκτυο του ανθρώπινου εμπορίου.
Η συμμετοχή της οικογένειας στο ανθρώπινο εμπόριο εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, γίνεται διακινητής προσώπων, οργανώνοντας την εκτόνωση και τη μετακίνηση ανθρώπων για σκοπούς εκμετάλλευσης. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να προσφέρει μέλη της οικογένειας ως εργατικό δυναμικό υπό απαράδεκτες συνθήκες εργασίας ή για άλλους σκοπούς καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με στόχο την αισχροκέρδεια.
Η οικονομική ανάγκη συχνά ωθεί τις οικογένειες να αναζητήσουν εναλλακτικές οδούς επιβίωσης. Η έλλειψη οικονομικών πόρων και η αναγκαιότητα κάλυψης βασικών αναγκών μπορεί να οδηγήσει ορισμένες οικογένειες στο να δεχτούν προτάσεις που, σε κανονικές συνθήκες, θα απέρριπταν.
Οι κοινωνικές πιέσεις είναι επίσης κρίσιμες στην κατανόηση της εμπλοκής της οικογένειας στον ανθρώπινο εμπόριο. Οι κοινωνικές δομές, οι παραδόσεις και οι πεποιθήσεις μπορούν να δημιουργήσουν περιβάλλοντα όπου η συμμετοχή σε παράνομες δραστηριότητες φαίνεται απαραίτητη ή αναπόφευκτη.
Η εμπλοκή της οικογένειας στο ανθρώπινο εμπόριο δημιουργεί πολλές δυσκολίες στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Η συνενοχή, ο φόβος, και η ανάγκη για επιβίωση καθιστούν δύσκολη την εκδήλωση των αληθινών καταστάσεων στο φως.
Η εμπορία παιδιών για σεξουαλική εκμετάλλευση έχει σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις στα παιδιά που εμπλέκονται σε αυτήν την απάνθρωπη πρακτική. Οι επιπτώσεις αυτές επηρεάζουν την ψυχική υγεία και την ευεξία των θυμάτων σε πολλά επίπεδα. Ορισμένες από τις κύριες ψυχολογικές επιπτώσεις περιλαμβάνουν:
Στρες και Τραύματα:
Τα παιδιά που εμπλέκονται σε εμπορία παιδιών βιώνουν έντονο σωματικό και ψυχολογικό στρες λόγω των συνθηκών εκμετάλλευσης και εξαναγκαστικής πορνείας.
Διαταραχές του Ψυχικού Τραύματος:
Πολλά παιδιά εκτίθενται σε σοβαρά ψυχικά τραύματα, όπως Μετατραυματικό Στρες (PTSD), που επηρεάζει την ικανότητά τους να λειτουργήσουν κανονικά στην καθημερινή τους ζωή.
Κατάθλιψη και Αγχώδεις Διαταραχές:
Πολλά παιδιά εμπλεκόμενα σε αυτού του είδους εκμετάλλευση αντιμετωπίζουν κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές και άλλα ψυχικά προβλήματα λόγω της συνεχούς κακοποίησης.
Διαταραχές Διαπροσωπικών Σχέσεων:
Η εμπορία παιδιών μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις διαπροσωπικές σχέσεις των θυμάτων, καθώς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εμπιστοσύνη και την οικειότητα.
Σεξουαλικές Διαταραχές:
Η ψυχολογική και σωματική κακοποίηση που συνοδεύει την εμπορία παιδιών μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές σεξουαλικές διαταραχές.
Προβλήματα Αυτοεικόνας:
Τα παιδιά εκτίθενται σε συνθήκες που καταστρέφουν την αυτοεικόνας τους, προκαλώντας μακροπρόθεσμες συνέπειες στην προσωπική τους ανάπτυξη.
Καθώς εξερευνούμε τα βάθη της εμπορίας παιδιών για σεξουαλική εκμετάλλευση, είναι αναγκαίο να αναδείξουμε τον σκοτεινό ρόλο που παίζουν οι ψυχολογικοί παράγοντες στον αυτουργό μηχανισμό αυτής της απάνθρωπης πρακτικής.
Η έκθεση παιδιών σε σεξουαλική εκμετάλλευση επιφέρει έντονα σωματικά και ψυχολογικά τραύματα. Τα παιδιά αυτά, πέρα από τον φυσικό κίνδυνο, βιώνουν ψυχολογικό στρες που συχνά ξεπερνά τα όρια της ανθρώπινης αντοχής. Ο τρόμος, η αβεβαιότητα και ο συνεχής εκφοβισμός δημιουργούν ένα κλίμα όπου η ψυχή του παιδιού διαμορφώνεται από παράγοντες που απειλούν την κανονική ανάπτυξη.
Οι επιπτώσεις αυτές δεν περιορίζονται στην περίοδο της εκμετάλλευσης αλλά επεκτείνονται στο μέλλον του παιδιού. Σοβαρές ψυχολογικές διαταραχές, όπως το Μετατραυματικό Στρες (PTSD), η κατάθλιψη, οι αγχώδεις διαταραχές και άλλες συνθήκες ανακατασκευάζουν το ψυχικό τοπίο των θυμάτων, επηρεάζοντας τις μελλοντικές τους σχέσεις, την αυτοεικόνα και την ικανότητά τους να αναπτυχθούν ως ψυχικά υγιή άτομα.
Σημαντικό είναι να αντιληφθούμε ότι η εμπορία παιδιών αφήνει πολυεπίπεδα τραύματα, και η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων απαιτεί σύνθετες ψυχοκοινωνικές προσεγγίσεις. Οι επιπτώσεις επεκτείνονται και στον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία μας αντιλαμβάνεται και αντιμετωπίζει αυτό το σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα. Η συνειδητοποίηση και η δράση είναι οι κινητήριες δυνάμεις για την ανατροπή αυτής της σκληρής πραγματικότητας και για την παροχή βοήθειας σε όλα τα παιδιά που έχουν πέσει θύματα αυτού του σκοτεινού εμπορίου.
Στην πορεία αυτής της αναδομήσεως στη σκοτεινή πτυχή της συμμετοχής της οικογένειας στον ανθρώπινο εμπόριο, γίνεται σαφές πως πρόκειται για ένα πολύπλοκο πρόβλημα που αντανακλά τις διάφορες πτυχές της ανθρώπινης κατάστασης. Οικονομική ανάγκη, κοινωνικές πιέσεις, και η ανάγκη για επιβίωση έχουν περικλείσει οικογένειες σε έναν κύκλο εκμετάλλευσης, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειές μας για αντιμετώπιση.
Η οικογένεια, που αποτελεί το θεμέλιο της κοινωνίας, δεν θα πρέπει να είναι σύνδεσμος εκμετάλλευσης. Το εμπόριο ανθρώπων όχι μόνο καταπατά τα δικαιώματα του ατόμου, αλλά και ξεπερνά τα όρια των κοινωνικών και ηθικών κανόνων που πρέπει να κυβερνούν τις οικογένειες.
Ο δρόμος προς την απελευθέρωση από τους δεσμούς του ανθρώπινου εμπορίου απαιτεί συνεπή προσπάθεια από όλα τα επίπεδα της κοινωνίας. Η ενίσχυση των οικονομικών συνθηκών, η αναθεώρηση των κοινωνικών δομών και η εκπαίδευση για τα δικαιώματα του ανθρώπου είναι κρίσιμα βήματα που πρέπει να γίνουν.
Είναι καθήκον μας να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον όπου η οικογένεια θα είναι πηγή στήριξης και αγάπης, όχι εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Με αποφασιστικότητα, αφοσίωση και διεθνή συνεργασία, μπορούμε να καταπολεμήσουμε αυτό το ανθρώπινο δράμα και να δημιουργήσουμε ένα μέλλον όπου η ελευθερία δεν θα υπονομεύεται από τη σκιά του εμπορίου ανθρώπων.
Πηγές :
https://doi.org/10.1080/0735648x.2014.967965
https://doi.org/10.1007/s10896-018-9950-y