Τα θύματα της οπαδικής βίας και η κλήση για δράση

Γράφει η Ειρήνη Παπασπύρου, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Forensic and Legal Psychology

Η οπαδική βία, γνωστή και ως βία που σχετίζεται με τον αθλητισμό ή χουλιγκανισμός, είναι ένα ανησυχητικό φαινόμενο που συμβαίνει όταν οι παθιασμένοι οπαδοί αθλητικών ομάδων γίνονται υπερβολικά επιθετικοί, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν χώρα βίαιες συγκρούσεις. Η συμπεριφορά αυτή συχνά τροφοδοτείται από έντονες αντιπαλότητες μεταξύ οπαδών από διαφορετικές ομάδες. Η βία των οπαδών μπορεί να εκδηλωθεί τόσο εντός, όσο και εκτός αθλητικών χώρων, οδηγώντας σε σημαντικές ανησυχίες για την ασφάλεια τόσο των θεατών όσο και των συμμετεχόντων. Οι συνέπειες αυτής της βίας μπορεί να είναι σοβαρές, από υλικές ζημιές, έως τραυματισμοί οπαδών και μη, έως και την αφαίρεση μίας ζωής. Δυστυχώς, χθες 7 Αυγούστου παρατηρήθηκαν και τα τρία. Θρηνούμε για ακόμα μία φορά θύμα της οπαδικής βίας. Το όνομά του Μιχάλης Κ. ένα παιδί 29 χρονών, έχασε την ζωή του έξω από το ΟΠΑΠ Arena στη Νέα Φιλαδέλφεια, από φανατισμένους οπαδούς της Ντιναμό Ζάγκρεμπ, οι οποίοι συσπειρώθηκαν με Έλληνες οπαδούς σύμφωνα με δημοσιεύματα, με κοινό σκοπό την επίθεση προς τους οπαδούς της ΑΕΚ.

Μια από τις κύριες αιτίες της βίας των φιλάθλων είναι η ισχυρή συναισθηματική σύνδεση που αναπτύσσουν οι φίλαθλοι με τις αγαπημένες τους ομάδες. Αυτή η αφοσίωση μπορεί να δημιουργήσει μια έντονη αίσθηση ταυτότητας, οδηγώντας σε μια νοοτροπία η οποία τρέφει τον φανατισμό. Όταν οι οπαδοί αντιλαμβάνονται ότι η ομάδα τους προσβάλλεται από τους αντίπαλους οπαδούς, οι εντάσεις μπορεί να κλιμακωθούν γρήγορα και οι ειρηνικές εκδηλώσεις πάθους μπορεί να μετατραπούν σε επιθετικές πράξεις. Δυστυχώς, η ανωνυμία και η ομαδική δυναμική μέσα σε μεγάλα πλήθη μπορεί να ενθαρρύνει ακόμη περισσότερο τα άτομα να ενεργήσουν με τρόπους που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να σκεφτούν, επιδεινώνοντας το ενδεχόμενο βίας.

Οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της βίας των οπαδών πρέπει να είναι βασισμένες σε θεμελιώδεις αρχές. Δηλαδή να περιλαμβάνουν τη συνεργασία μεταξύ των αθλητικών οργανισμών, των αρχών επιβολής του νόμου και τους ίδιους τους οπαδούς των ομάδων. Επιπλέον, η προώθηση της θετικής οπαδικής κουλτούρας και η έμφαση στο αθλητικό πνεύμα μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη της βίας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι το πάθος για τον αθλητισμό δεν είναι εγγενώς αρνητικό, αλλά οι δίαυλοι έκφρασης αυτού του πάθους πρέπει να διοχετεύονται εποικοδομητικά για να εξασφαλιστεί ένα ασφαλές και ευχάριστο περιβάλλον για όλους τους θεατές και τους συμμετέχοντες.

Η εφαρμογή αυστηρών μέτρων ασφαλείας και ο διαχωρισμός των αντίπαλων οπαδών στα γήπεδα έχει αποδειχθεί χρήσιμη για τη μείωση των συγκρούσεων. Παρόλα αυτά, δεν είναι αρκετά αποτελεσματική. Η βία περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό μέσα στο γήπεδο, αλλά αυτή η ενέργεια συσσωρεύεται και εκτονώνεται στους δρόμους.

Όπως προαναφέρθηκε, η οπαδική βία συχνά παρατηρείται σαν αποτέλεσμα της έντονης ταύτισης του ατόμου με μία ομάδα η οποία ενδεχομένως να αποτελεί ένα μεγάλο μέρος της προσωπικής ταυτότητας του ατόμου, και της ανωνυμίας και της ομαδικής δυναμικής μέσα σε μεγάλα πλήθη. Ταυτόχρονα όμως δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τον ρόλο που παίζουν και άλλοι παράγοντες όπως οι υποκείμενες φυλετικές και εθνοτικές εντάσεις, η κοινωνική αποξένωση του ατόμου, η κατανάλωση αλκοόλ και η υπεροχή των νεαρών ανδρών στο πλήθος. Μάλιστα ο χουλιγκανισμός, ιδίως στο πλαίσιο της βίας που ασκείται από οπαδούς, συνδέεται στενά με την έκφραση ή την επαναβεβαίωση των παραδοσιακών προτύπων αρρενωπότητας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εμπλοκή σε βίαιη και επιθετική συμπεριφορά μπορεί να θεωρηθεί ως ένας τρόπος για τα άτομα να επιβεβαιώσουν τον ανδρισμό τους, συμμορφούμενα με τις κοινωνικές προσδοκίες για το τι σημαίνει να είσαι “σκληρός” και κυρίαρχος άνδρας.

Ξεκινώντας από το 1983, έως και σήμερα, έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 12 δολοφονίες βασισμένες στον χουλιγκανισμό, με θύματα άτομα που είτε πήγαν να παρακολουθήσουν έναν αγώνα, ή πέρασαν κατά την διάρκεια της συμπλοκής και χάθηκαν ως “παράπλευρες” απώλειες. Με το χθεσινό συμβάν, οι δολοφονίες έγιναν πλέον 13.

Είναι καθήκον μας να ενημερώνουμε και να προσφέρουμε την κατάλληλη παιδεία στους συμπολίτες και τα παιδιά μας έτσι ώστε να μειωθούν οι τραυματισμοί και να σταματήσουμε να θρηνούμε τους ανθρώπους μας, την πόλη μας, τα μαγαζιά και τα σπίτια μας. 

Όχι άλλα θύματα.

 

Πηγές:

https://www.verywellmind.com/what-is-toxic-fandom-5214499 

https://www.kathimerini.gr/society/562463476/ti-den-egine-gia-tin-opadiki-via-meta-ton-alki/ 

https://www.wbur.org/cognoscenti/2014/03/18/sports-violence-psychology-leonard-l-glass 

https://www.linkedin.com/pulse/psychology-sports-fan-behaviour-michelle-huni/ 

https://www.newsit.gr/ellada/mpalaskas-me-synergous-xouligkan-tou-panathinaikou-epitethikan-stous-opadous-tis-aek-oi-kroates-tis-ntinamo-zagkremp/3834378/ 

https://www.iefimerida.gr/ellada/thymata-opadikis-bias-ellada-alkis-kampanos