Scroll Top

Τι είναι ο ‘δεσμός τραύματος’;

pexels-trung-nguyen-5108999

Γράφει η Μαργαρίτα Ντούρου, απόφοιτη Ψυχολογίας

Σε μία κακοποιητική σχέση, δημιουργούνται τραύματα που οδηγούν σε συναισθήματα, τα οποία είναι δύσκολο να ελέγξετε ή να κατανοήσετε πλήρως. Φανταστείτε ότι είστε με έναν άνθρωπο που είναι χειριστικός, χρησιμοποιεί λεκτική, ψυχολογική, σωματική βία, ή σας απειλεί με ενδεχόμενη άσκηση σωματικής βίας, και παρ’ όλα αυτά, αισθάνεστε ότι πρέπει να μείνετε μαζί του. Είναι πιθανό να έχετε δεθεί πολύ μαζί του, λόγω των καλών στοιχείων που μπορεί να έδειχνε στην αρχή της σχέσης σας, ή να νιώθετε άσχημα για τους ίδιους, καθώς ενδεχομένως να είχαν μια δύσκολη παιδική ηλικία, να αντιμετωπίζουν ψυχικές ασθένειες ή να είναι εθισμένοι ή να υπόσχονται ότι θα αλλάξουν. Αυτό που σας κρατάει σε μία τέτοια σχέση μπορεί να μην είναι τόσο πολύ η συμπόνια, όσο είναι κάτι άλλο, που οι ειδικοί στον τομέα της ενδοοικογενειακής βίας αναφέρουν ως «δεσμό τραύματος» (trauma bonding). Αποτελεί ένα τύπο προσκόλλησης, που μπορεί να νιώσει κάποιος προς κάποιον που του ασκεί βία και του προκαλεί τραύμα. Συνοδεύεται όχι μόνο από συναισθήματα συμπάθειας, συμπόνιας και αγάπης, αλλά ακόμα και από ενοχές και αβεβαιότητα.

Σημάδια τραυματικού δεσμού:

 Εάν πιστεύετε ότι μπορεί να βιώνετε δεσμό μέσω τραύματος με έναν κακοποιητικό σύντροφο, τα παρακάτω σημάδια θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε καλύτερα την κατάσταση και τα συναισθήματα σας.

  • Νιώθετε ανίσχυροι σε σχέση με τον σύντροφο σας, αλλά θέλετε να κάνετε το καλύτερο για να ‘πετύχει’ η σχέση.
  • Δεν ξέρετε αν μπορείτε να εμπιστευτείτε τον άλλον, αλλά δεν μπορείτε να απομακρυνθείτε από τη σχέση.
  • Ίσως περιγράφατε τη σχέση σας ως έντονη και περίπλοκη.
  • Έχετε ακούσει υποσχέσεις για βελτίωση των συμπεριφορών στο μέλλον, ενώ έχουν συμβεί τα ίδια κακοποιητικά περιστατικά επανειλημμένα.
  • «Εστιάζετε στο καλό» του ατόμου, παρά στις συμπεριφορές που γνωρίζετε ότι αποτελούν κακοποίηση.
  • Έχετε την ελπίδα ότι μπορείτε να αλλάξετε τον σύντροφό σας.
  • Οι φίλοι ή/και η οικογένειά σας σας έχουν συμβουλεύσει να αποχωρήσετε από τη σχέση, αλλά εσείς δεν μπορείτε να τους ακούσετε.
  • Βρίσκετε τον εαυτό σας να υπερασπίζεται το σύντροφο σας, όταν οι άλλοι τον επικρίνουν.
  • Ο σύντροφος σας σας απογοητεύει συνεχώς με τις πράξεις του, αλλά εσείς συνεχίζετε να ελπίζετε στην βελτίωση της κατάστασης και σε μία αλλαγή στη συμπεριφορά του, που είναι απίθανο να συμβεί.
  • Αμφισβητείτε συνεχώς τον εαυτό σας και τα συναισθήματα που έχετε βιώσει κατά τη διάρκεια της κακοποιητικής σχέσης, θεωρώντας τα υπερβολικά. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγετε την πραγματικότητα και σκέφτεστε ότι ‘δεν είναι και τόσο κακή η κατάσταση’.

Αν νιώσετε ότι συμβαίνουν τα παραπάνω σε εσάς και τη σχέση σας, να ξέρετε πως δεν είστε μόνοι. Είναι ένα σύνηθες φαινόμενο τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας να βρίσκονται παγιδευμένα με έναν θύτη, εξαιτίας αυτού του φαινομένου.

Υπάρχουν τρόποι να σπάσετε αυτόν τον δεσμό, τόσο κατά τη διάρκεια της σχέσης, όσο και αφότου έχετε χωρίσει από τον καταχρηστικό σύντροφό σας:

  1. Ξεκινήστε την καταγραφή των γεγονότων και των συναισθημάτων σας. Μπορεί να σας βοηθήσει να αρχίσετε να καταγράφετε τα περιστατικά βίας που προκαλεί ο σύντροφός σας, ώστε να μπορείτε να δείτε πιο καθαρά τον κύκλο ή τη συχνότητα της κακοποίησης ή να παρατηρήσετε την κλιμάκωσή της. Σκεφτείτε να κρατήσετε ένα ημερολόγιο στον τόπο εργασίας σας ή στο σπίτι ενός συγγενή σας, όπου ο θύτης δεν μπορεί να το εντοπίσει. Υπάρχουν επίσης εφαρμογές που μπορούν να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε με ασφάλεια τα αρχεία σας.
  2. Απευθυνθείτε σε κάποιον για βοήθεια. Μιλήστε με έναν εκπαιδευμένο συνήγορο ενδοοικογενειακής βίας ή σε κάποια υπηρεσία για βοήθεια σχετικά με τον προγραμματισμό ασφάλειας, προκειμένου να αποχωριστείτε από τον κακοποιητή.
  3. Διακόψτε την επικοινωνία μαζί του. Όταν χωρίσετε με τον σύντροφο σας, θα ήταν καλό να αποφύγετε κάθε επαφή μαζί του. Μην απαντάτε σε γραπτά μηνύματα, τηλεφωνήματα ή email. Ο χωρισμός θα σας βοηθήσει να δείτε πιο καθαρά σε τι μπορεί να είχατε παγιδευτεί και θα σας δώσει χρόνο να καταλάβετε τι θα θέλατε να κάνετε στη συνέχεια.
  4. Βρείτε υποστήριξη. Μιλήστε σε άτομα που σας κάνουν να αισθάνεστε ασφάλεια, σχετικά με το τι βιώνετε και εξετάστε το ενδεχόμενο να αναζητήσετε μια διαδικτυακή ομάδα υποστήριξης όπως το ‘Γίνε Άνθρωπος’.
  5. Βάλτε όρια με τις μελλοντικές σας σχέσεις. Προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε όσα έχετε μάθει από προηγούμενες τοξικές εμπειρίες και προχωρήστε σε πιο υγιείς σχέσεις στο μέλλον, χαράσσοντας ξεκάθαρα όρια στην αρχή.

Όταν πάρετε την απόφαση να αποχωριστείτε τον σύντροφο σας, είναι πιθανό να νιώσετε ενοχές. Προσπαθήστε να αναλογιστείτε πόσες φορές νιώσατε πόνο και απογοήτευση σε αυτή τη σχέση και θυμηθείτε πως οι αποφάσεις που πήρατε θα λειτουργήσουν θετικά στη ζωή και στην ψυχολογία και των δύο σας. Να θυμάστε πως σας αξίζει να είστε πραγματικά ευτυχισμένοι, με όποιον τρόπο επιλέξετε εσείς και πως  έχετε πάρει εσείς οι ίδιοι τις αποφάσεις για την ζωή σας.

 

Πηγές:

https://bestofyou.gr/cat/psyhologia/giatieinaitosodyskolonaspasoymetondesmotraymatos

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/sxeseis/kakopoiisi/11907-pos-na-di akopsete-enan-travmatiko-desmo.html

https://www.psychology.gr/psychologia-sxeseon/4923-trayma-anazitame-ton-idio-trav matiko-desmo-stin-eniliki-zoi.html