Γράφει η Φιλίππα Αναστοπούλου, Κλινική Ψυχολόγος
Η παιδοφιλία αποτελεί ένα από τα πιο σοβαρά και επίκαιρα κοινωνικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Η εκδήλωση δε, της παιδοφιλίας στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ) αποτελεί ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό φαινόμενο, το οποίο χρήζει άμεσης προσοχής. Σε αυτό το άρθρο θα γίνει αναφορά στο ζήτημα της εμφάνισης και προβολής πορνογραφικού υλικού ανηλίκων στα ΜΜΕ και στο φαινόμενο του catfishing ενηλίκων προς ανήλικους, καθώς και στις συνέπειες αυτών και ακολούθως στην ανάγκη για δράση και ευαισθητοποίηση.
Η παιδοφιλία, ως φαινόμενο, αποτελεί ένα από τα μείζονος απαξίας τελούμενα ποινικά αδικήματα εις βάρος των ανηλίκων, καθώς μέσω αυτών τίθεται σε κίνδυνο το έννομο αγαθό της παιδικής αθωότητας τους. Οι εν λόγω άδικες πράξεις έχουν ως κύριο στοιχείο την σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών από ενήλικες ή από άτομα που έχουν αναπτύξει σωματική ωριμότητα πριν το προβλεπόμενο όριο ηλικίας που αυτοί έχουν δικαίωμα να συναινέσουν σε οποιαδήποτε πράξη. Τέτοιου είδους κακοποίηση είναι εξαιρετικά επιζήμια για τους ανήλικους, καθ’ ότι επηρεάζει άμεσα την ψυχολογική υγεία, ευημερία και την αγνότητα της παιδικότητας τους.
Στο πλαίσιο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η παιδοφιλία εμφανίζεται ως ανησυχητικό αγκάθι, καθώς περιλαμβάνει τη δημιουργία, κατοχή, χρήση, διάδοση και αναπαραγωγή υλικού που παρουσιάζει ανήλικους σε σεξουαλικές στιγμές. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει εικόνες, βίντεο, κείμενα ή άλλα μέσα που στοχεύουν στην εκμετάλλευση της αθωότητας των παιδιών και ταυτόχρονα στην ικανοποίηση των δραστών και τρίτων. Τα παιδιά, που λαμβάνουν γνώση αυτού του υλικού, υφίστανται ψυχολογικές και συναισθηματικές διαταραχές. Η παραβίαση της αθωότητάς τους δύναται να επηρεάσει την ενήλικη ζωή τους έχοντας προκαλέσει σε αυτά τραύματα, άγχος, κατάθλιψη και αυξημένο κίνδυνο προδιάθεσης σε αυτοκτονικές τάσεις. Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου είναι αδιαμφισβήτητα επιζήμιες για τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, ενώ, παράλληλα, δημιουργείται μια αντίστροφη κουλτούρα, η οποία προωθεί τον εκμεταλλευτικό σεξουαλικό προσανατολισμό εν γένει στην κοινωνία.
Επιπλέον, η κοινωνία έρχεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο δημιουργίας μίας ανομολόγητης αγοράς της παιδικής σεξουαλικότητας. Η παρουσία παιδοφιλικού υλικού ενθαρρύνει τους παιδόφιλους και ταυτόχρονα δυσχεραίνει το έργο των Αρχών προς αντιμετώπιση του προβλήματος δημιουργώντας έτσι, ένα κλίμα προώθησης της εκμετάλλευσης ανηλίκων.
Επομένως, η ανάγκη για δράση και ευαισθητοποίηση είναι επιτακτική. Μέσω αυτών τα παιδιά μπορούν αποτελεσματικά να προστατευτούν από αυτήν την απειλή και να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον, το οποίο θα είναι απόλυτα ασφαλές και θα παρέχει στα θύματα την αξιοπρέπεια που τους αρμόζει.
Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ) αναδεικνύονται ως ισχυρό εργαλείο επιρροής των αντιλήψεων και της συμπεριφοράς του κοινού λόγω του ευρέως και άμεσου κοινωνικού τους αντίκτυπου. Δυστυχώς, η θετική αυτή επιρροή δύναται να αντιστραφεί, όταν από τα ίδια τα μέσα παρουσιάζεται πορνογραφικό υλικό προκαλώντας έτσι σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνία και σοβαρότατες παραβιάσεις των δικαιωμάτων του θύματος.
Άλλωστε, όπως είναι γνωστό, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ) επιδρούν καταλυτικά και άμεσα στην μετάδοση αντιλήψεων και αξιών του κοινού διαμορφώνοντας τον τρόπο αντίληψης του. Γι’ αυτό θα πρέπει οι Αρχές να δράσουν άμεσα και επιστήνεται η προσοχή τους, όπως και όλων των κοινωνικών ομάδων και εν γένει της κοινωνίας, καθ’ ότι τα ΜΜΕ προβάλλουν συχνά και πορνογραφικό υλικό.
Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου είναι σπουδαίας σημασίας και αφορούν τόσο τα θύματα όσο και την κοινωνία εν συνόλω. Τα παιδιά, που εκτίθενται μέσω αναπαραγωγής του σώματος τους και αποτυπώνονται στο παιδοφιλικό υλικό, πιθανόν να υποστούν βαρύτατες ψυχολογικές και συναισθηματικές ασθένειες. Μέσω αυτών των εγκλημάτων προσβάλλεται βάναυσα η παιδικότητα τους, η αθωότητα τους, η ομαλή ανάπτυξη τους και εν γένει η προσωπικότητά τους. Η προκείμενη παραβίαση δύναται να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων κάθε είδους τραυμάτων, άγχους, κατάθλιψης, αυτοκαταστροφικών και αυτοκτονικών τάσεων και δυσκολιών στις μεταξύ τους σχέσεις.
Επιπρόσθετα, η κοινωνία κινδυνεύει να δημιουργήσει μια ανομολόγητη αγορά παιδικής σεξουαλικότητας παροτρύνοντας τους παιδόφιλους σε διάπραξη νέων εγκλημάτων και παράλληλα δυσχεραίνοντας την επιβολή του νόμου από τις Αρχές. Η παρουσία παιδοφιλικού υλικού στα ΜΜΕ ενθαρρύνει τη δημιουργία ενός κλίματος, που αναστέλλει μόνιμα την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η ανάπτυξη τέτοιας αγοράς αυξάνει τον αριθμό των δραστών δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες καταπολέμησης της παιδοφιλίας.
Συμπληρωματικά, το φαινόμενο του catfishing ενηλίκων προς ανήλικους προσθέτει μία ακόμα δυσκολία επί του προβλήματος. Οι ενήλικες, που εμπλέκονται σε catfishing, χρησιμοποιούν ψευδαισθητικά προφίλ, ώστε να μην διαγιγνώσκονται άμεσα και εύκολα από τα θύματα ή τις αρμόδιες Αρχές. Μέσω αυτών των προφίλ συλλέγουν όλο το παιδοφιλικό υλικό, το οποίο πολλάκις προβάλλουν σε ανήλικους έτερους θύτες, ώστε να τους παραπλανήσουν και να τους ωθήσουν στην παροχή υλικού κι από τους ιδίους ανηλίκους. Έτσι, ο ανήλικος εγκλωβίζεται, πιέζεται και βιώνει ψυχολογική και συναισθηματική πίεση και μέσω αυτού του είδους της παρενόχλησης.
Στον ψηφιακό μας κόσμο η προστασία των παιδιών από τον κίνδυνο της παιδοφιλίας στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ) είναι ζωτικής σημασίας και χρήζει άμεσης ανάγκης η συλλογική δράση και ευαισθητοποίηση όλων μας, ώστε να προστατεύσουμε τα πιο ευάλωτα μέλη της κοινωνίας.
Η αυστηροποίηση της νομοθεσίας μέσω της επιβολής αυξημένων ποινών της στερητικής ελευθερίας των δραστών για την τέλεση αδικημάτων εις βάρος ανηλίκων, όπως η διάδοση και αναπαραγωγή πορνογραφικού υλικού αποτελούν βασικά βήματα. Επίσης, η ανάπτυξη ευαισθητοποίησης στο κοινό για τους κινδύνους και οι προσπάθειες πρόληψης, σε συνδυασμό με αποτελεσματικές νομικές διαδικασίες, αποτελούν το θεμέλιο για έναν ασφαλή ψηφιακό χώρο.
Πηγές :
https://doi.org/10.51952/9781847427342.bm003
https://doi.org/10.1080/10538712.2018.1477220