Γράφει η Σταυρούλα Τζίμου
“Αρνούμαι μέχρι θανάτου να αγαπήσω αυτόν τον κόσμο, όπου υπάρχουν παιδιά που βασανίζονται.”
Αυτά είναι τα λόγια του Albert Camus στο έργο του “ Η Πανούκλα ”, για το οποίο τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1947. Και πράγματι, πώς να αγαπήσεις έναν κόσμο όπου ένα 3χρονο αγόρι έχασε τη ζωή του από τα χέρια εκείνων που όφειλαν να το αγαπούν και να το προστατεύουν;
Ο Άγγελος βρέθηκε να περιφέρεται στον δρόμο αιμόφυρτος με εμφανή σημάδια κακοποίησης σε όλο του σώμα. Μετά την μεταφορά του στο νοσοκομείο χαρακτηρίστηκε εγκεφαλικά νεκρός. Στην ιατροδικαστική εξέταση, εντοπίστηκαν σοβαρές κακώσεις, περιλαμβανομένων τραυμάτων στα γεννητικά όργανα (λόγω τσιγάρων), ανισοκορίας ως αποτέλεσμα εγκεφαλικής βλάβης, θλάσης του ήπατος, μώλωπες και κακώσεις σε όλο το σώμα, το πρόσωπο και τα άκρα (λόγω χειροδιαχείρισης, αντικειμένων και τσιγάρων), καθώς και εκτεταμένη αιμορραγία στο αριστερό εγκεφαλικό ημισφαίριο.
Η κακοποίηση ανηλίκου εντός της οικογένειας αποτελεί μία μορφή ενδοοικογενειακής βίας, με εκδηλώσεις σωματικής, ψυχολογικής, σεξουαλικής κακοποίησης και παραμέλησης. Η οικογένεια, που θα έπρεπε να αποτελεί τον πυρήνα της αγάπης, της φροντίδας και της προστασίας, μετατρέπεται στον μεγαλύτερο εφιάλτη για το παιδί. Το σπίτι μετατρέπεται σε πεδίο μάχης, όπου η μάχη είναι άνιση και άδικη, με τραγικό θύμα ένα ανυπεράσπιστο παιδί. Στην περίπτωση του μικρού Άγγελου, είναι απαραίτητο να στραφεί η προσοχή τόσο στους άμεσα υπεύθυνους, όσο και σε εκείνους που φέρουν ηθική ευθύνη για την τραγική απώλεια μιας αθώας ζωής. .
Το παιδί αυτό ήταν θύμα χρόνιας ενδοοικογενειακής βίας και μια ολόκληρη κοινωνία στάθηκε ανίκανη να το προστατεύσει. Βγήκε στον δρόμο κατακρεουργημένο με την ελπίδα να σωθεί και μόνο τότε το πρόσεξαν. Έπρεπε να φτάσει σε αυτό το σημείο για να νοιαστεί κάποιος γι’ αυτό το παιδί; Οι συγγενείς γνώριζαν για την κακοποίηση και δεν επενέβησαν. Δεν πήραν το παιδί από τη μάνα και τον σύντροφό της που το χτυπούσαν και μάλιστα βιντεοσκοπούσαν τις πράξεις τους. Οι γείτονες ,που άκουγαν το κλάμα και τα ουρλιαχτά του Άγγελου, δεν κάλεσαν την αστυνομία. Έκλεισαν τις πόρτες και τα παράθυρα. Μια ολόκληρη τοπική κοινωνία θεώρησε πως δεν είναι δική της ευθύνη η απομάκρυνση του παιδιού από το κολαστήριο που ζούσε. Ίσως μερικοί να ήλπιζαν πως θα σταματήσει κάποια στιγμή και έστρεψαν το βλέμμα αλλού. Και πράγματι, σταμάτησε. Με τον θάνατο του παιδιού. Δεν βρέθηκε ούτε ένας να καταγγείλει τους κακοποιητές, αλλά βρέθηκαν πολλοί να τους λιντσάρουν έξω από το δικαστήριο.
Πώς να αγαπήσω έναν τέτοιο κόσμο λοιπόν;
Η κακοποίηση ανηλίκου δεν είναι οικογενειακή υπόθεση, είναι ευθύνη όλων. Η κοινωνία οφείλει να λειτουργεί προληπτικά και όχι μόνο κατασταλτικά. Υπάρχουν πάντα ενδείξεις και σημάδια, αρκεί ένας να ενδιαφερθεί. Πώς φτάσαμε σε τέτοιο σημείο ανέχειας και κανονικοποίηση της βίας; Πώς μπορούμε να αγνοούμε ένα παιδί που κλαίει για βοήθεια; Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο μικρός Άγγελος έφερε μώλωπες στο σώμα του και κακώσεις. Η ιατροδικαστική εξέταση υπέδειξε ότι επρόκειτο για χρόνια κακοποίηση. Φίλοι, συγγενείς, παιδίατροι, γείτονες παρακολουθούσαν από απόσταση τον αργό θάνατο του Άγγελου γιατί “ πού να μπλέκεις τώρα; ”. Η σιωπή είναι συνενοχή.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, το 2020 καταγράφηκαν 5.413 περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ενώ το 2023 ο αριθμός αυτός έφτασε τα 9.860. Το 2024, σημειώθηκε περαιτέρω αύξηση, με 18.427 περιστατικά να καταγράφονται μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού αναφέρει ότι περίπου 4.000 παιδιά κακοποιούνται σοβαρά κάθε χρόνο, με το συνολικό αριθμό περιστατικών να εκτιμάται στις 20.000. Αυτοί οι αριθμοί είναι μονάχα ενδεικτικοί μπροστά στο πραγματικό μέγεθος του προβλήματος.
Την ώρα που σε παγκόσμιο επίπεδο γίνεται λόγος για τα δικαιώματα των αγέννητων παιδιών, τι κάνουμε με όσα έχουν ήδη γεννηθεί;