Scroll Top

Η τοξική θηλυκότητα στις σύγχρονες κοινωνίες

pexels-rdne-stock-project-6003505

Γράφει η Σοφία Λύκου, φοιτήτρια Εγκληματολογικής Ψυχολογίας

Η τοξική θηλυκότητα αποτελεί ένα φαινόμενο που έχει τεθεί στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια και αφορά στη συμπεριφορά μιας γυναίκας που εκφράζεται με τρόπο αρνητικό και επιζήμιο για τη ψυχολογική υγεία των ανθρώπων γύρω της. Η τοξική θηλυκότητα παρατηρείται σε διάφορους τομείς της ζωής, όπως στον εργασιακό χώρο, στις φιλίες, στις σχέσεις και στον ψηφιακό κόσμο.

Η έρευνα του Gelfand και των συνεργατών του (2011), αναδεικνύει ότι οι κουλτούρες που χαρακτηρίζονται ως «σφιχτές», έχουν την τάση να επιβάλλουν στις γυναίκες περισσότερους κοινωνικούς περιορισμούς, ενώ οι κουλτούρες που χαρακτηρίζονται ως «χαλαρές», δίνουν περισσότερη ελευθερία στις γυναίκες να εκφραστούν όπως θέλουν. Ωστόσο, οι άνθρωποι που ζουν σε «χαλαρές» κουλτούρες μπορεί να αντιμετωπίζουν προκλήσεις, όταν πρέπει να λάβουν σοβαρές αποφάσεις ή να συμμετέχουν σε δύσκολες κοινωνικές καταστάσεις.

Με βάση τα παραπάνω, η τοξική θηλυκότητα δεν είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο τις γυναίκες, αλλά είναι ένα πρόβλημα που αφορά όλους τους ανθρώπους, καθώς υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες και κουλτούρες, ανεξάρτητα από το φύλο.

Η τοξική θηλυκότητα μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, από τη χρήση τεχνικών τοξικών συμπεριφορών για να επιτύχουν τους στόχους τους, μέχρι τη χρήση απειλής και εκβιασμού για να ασκήσουν τον έλεγχο στον γύρω τους. Η τοξική θηλυκότητα μπορεί να επηρεάσει σοβαρά τις διαπροσωπικές σχέσεις. Οι γυναίκες με τοξική συμπεριφορά μπορεί να απαιτούν από τους άλλους να συμπεριφέρονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο, να κρίνουν κακοπροαίρετα τις πράξεις των άλλων και να επιδιώκουν την κυριαρχία σε όλες τις καταστάσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις και δυσαρέσκεια από τους συνεργάτες και τους φίλους. Μια από τις πτυχές της τοξικής θηλυκότητας που μπορεί να επηρεάσει τις διαπροσωπικές σχέσεις είναι η συμπεριφορά του “κοριτσίστικου σαρκασμού’’. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να αποτελέσει μια μορφή έκφρασης για μια γυναίκα, καθώς της δίνει τη δυνατότητα να εκφραστεί εναντίον των άλλων χωρίς να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της άμεσα. Ωστόσο, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σύγκρουση και στρες στις διαπροσωπικές σχέσεις της.

Σύμφωνα με μελέτες, η τοξική θηλυκότητα μπορεί να οδηγήσει σε αντιπαθητικές συμπεριφορές και στη δημιουργία αρνητικού κλίματος στον χώρο εργασίας. Επιπλέον, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχολογία ενός ανθρώπου καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, καθώς οι άνθρωποι που εκτίθενται σε τοξικές συμπεριφορές μπορεί να αναπτύξουν φόβο για σύναψη σχέσης με το γυναικείο φύλο, υποτίμηση του εαυτού τους, και σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως άγχος και κατάθλιψη.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η τοξική θηλυκότητα δεν είναι αποκλειστικά μια γυναικεία χαρακτηριστικότητα. Άνδρες μπορούν επίσης να εκδηλώσουν τοξικές συμπεριφορές, και η κουλτούρα που ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και την αυτοπροβολή μπορεί να ενθαρρύνει την τοξική συμπεριφορά σε ανθρώπους ανεξάρτητα από το φύλο.

Συνολικά, η τοξική θηλυκότητα αντιπροσωπεύει μια σοβαρή κοινωνική πρόκληση, καθώς επηρεάζει τους ανθρώπους σε πολλά επίπεδα και μπορεί να εμποδίζει την πρόοδο και την ευημερία των ανθρώπων και της κοινωνίας στο σύνολό της. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε αυτήν την πρόκληση και να εργαστούμε για να διαμορφώσουμε μια κουλτούρα που ενισχύει την επικοινωνία, τη συνεργασία και την αμοιβαία υποστήριξη, αντί να ενθαρρύνει την ανταγωνιστικότητα, την επιθετικότητα και την υποταγή ενός φύλου με βάση τα στερεότυπα.

Πηγές : 

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21617077/

https://www.forbes.com/sites/drnancydoyle/2021/07/13/we-need-to-talk-about-toxic-femininity-at-work/

https://www.researchgate.net/publication/289963919_A_Cross-Cultural_Analysis_of_the_Behavior_of_Women_and_Men_Implications_for_the_Origins_of_Sex_Differences